• Ο καρκίνος του θυρεοειδούς αποτελεί ένα σχετικά συχνό καρκίνο, ιδιαιτέρως στο γυναικείο φύλο όπου κατατάσσεται 5 ος σε σειρά συχνότητας, ενώ η αντίστοιχη κατάταξη του στους άνδρες είναι στη 16 η θέση. Βάσει της κυτταρικής προελεύσεως του, ο καρκίνος του θυρεοειδούς διακρίνεται σε 3 κύρια είδη, με τη συντριπτική πλειοψηφία των περιπτώσεων (≈90%) να αφορούν το διαφοροποιημένο καρκίνο του θυρεοειδούς (DTC), ο οποίος διακρίνεται επιμέρους σε θηλώδες και θυλακιώδες καρκίνωμα, και τις υπόλοιπες να αφορούν το μυελοειδές θυρεοειδικό καρκίνωμα (MTC) (≈4% περιπτώσεων) και τον αναπλαστικό καρκίνο του θυρεοειδούς (ATC) (≈2% περιπτώσεων).

Έλεγχος προδιάθεσης μυελοειδούς θυρεοειδικού καρκινώματος (MTC).

• Το μυελοειδές θυρεοειδικό καρκίνωμα (MTC) αποτελεί τη δεύτερη πιο σπάνια νεοπλασία του θυρεοειδούς αδένα, που προέρχεται από τα νευροενδοκρινικής φύσης παραθυλακιώδη κύτταρα ή κύτταρα C. Αν και η πλειοψηφία των διαγιγνωσκόντων περιστατικών συνιστούν σποραδικές μορφές καρκίνου, ένα σημαντικό ποσοστό της τάξης του 25- 30% των MTC διαγνώσεων εμφανίζουν οικογενή κληρονομικότητα που σε γενετικό επίπεδο έχει συνδεθεί με μεταλλάξεις στο πρωτο-ογκογονίδιο RET. Βάσει κατευθυντήριων οδηγιών, όλοι οι ασθενείς που διαγιγνώσκονται με MTC πρέπει να υποβάλλονται σε γενετικό έλεγχο του γονιδίου RET, με σκοπό τη διερεύνηση ύπαρξης οικογενούς μορφής MTC, καθώς μία τέτοια διάγνωση θα προσφέρει χρήσιμες πληροφορίες, τόσο σε επίπεδο πρόγνωσης της δικής τους νόσου, όσο και διενέργειας προληπτικού ελέγχου και έγκαιρης παρέμβασης σε όλους τους συγγενείς α’ βαθμού αυτών. Μεταλλάξεις στο γονίδιο RET σχετίζονται εκτός από την εκδήλωση MTC και με ανάπτυξη της νευροενδοκρινικής νεοπλασίας φαιοχρωμοκύττωμα, αλλά και με υπερπαραθυρεοειδισμό, στα πλαίσια των γενετικών Συνδρόμων Πολλαπλής Ενδοκρινικής Νεοπλασίας 2Α (ΜΕΝ2Α) και 2Β (ΜΕΝ2Β). Η ανεύρεση παθογόνων μεταλλάξεων στο γονίδιο RET σε προ-συμπτωματικούς ασθενείς αποτελεί ένδειξη για προφυλακτική θυρεοειδεκτομή.
• Το εργαστήριο μας είναι σε θέση να παρέχει μοριακό έλεγχο του γονιδίου RET μέσω της πλατφόρμας PreSENTIA, ανάπτυξης και παροχής της εταιρείας MEDICOVER GENETICS, η οποία φέρει τα εξής χαρακτηριστικά:

• Δείγμα: στοματικό επίχρισμα.
• Χρόνος απάντησης: 25-30 εργάσιμες ημέρες.

Φαρμακογονιδιωματική αναπλαστικού καρκίνου του θυρεοειδούς (ATC).

• Αν και αποτελεί τη σπανιότερη μορφή καρκίνου του θυρεοειδούς, ο ATC συνιστά και την πλέον επιθετική, καθώς είναι ο καρκίνος που φέρει τις μεγαλύτερες πιθανότητες μετάστασης στους γύρω ιστούς και ευθύνεται για την πλειοψηφία των θανάτων από κακοήθεια του θυρεοειδούς. Επίσης, ο ATC εμφανίζει τη μεγαλύτερη ανθεκτικότητα στις κύριες στρατηγικές καταπολέμησης του καρκίνου του θυρεοειδούς, οι οποίες είναι η χειρουργική αφαίρεση του καρκινικού ιστού και η ακτινοθεραπεία και για το λόγο αυτό αποτέλεσε γρήγορα αντικείμενο εκτενούς έρευνας για την αποσαφήνιση των μοριακών κυκλωμάτων που τον διέπουν και την αξιοποίηση αυτών προς την ανάπτυξη και εφαρμογή μοριακών θεραπειών στόχευσης. Προς αυτήν την κατεύθυνση, ο ATC χαρακτηρίζεται ένας από τους πολλούς καρκίνους που διέπεται από ανώμαλη ενεργοποίηση, μέσω γεγονότων μεταλλαξιγένεσης, του σηματοδοτικού μονοπατιού των MAPK κινασών. Κυρίαρχη θέση σε αυτή την κακοήθη μοριακή απόκλιση φαίνεται να έχει η ογκογόνος εξαλλαγή του γονιδίου BRAF, η οποία συναντάται στο ≈32% των περιστατικών ATC και σχεδόν σε όλες τις περιπτώσεις αφορά μεταλλάξεις στο εξόνιο 15 και συγκεκριμένα στο κωδικόνιο 600 που στη συντριπτική τους πλειοψηφία οδηγούν στη γνωστή από άλλες μορφές καρκίνου (βλέπε φαρμακογονιδιωματική καρκίνου του παχέος εντέρου, μη-μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, μελανώματος) αμινοξική αντικατάσταση βαλίνης από γλουταμινικό οξύ (BRAFV600E). Η εμπειρία από άλλες μορφές καρκίνου οδήγησε σε εφαρμογή θεραπειών μοριακής στόχευσης στον BRAF μεταλλαγμένο ATC που αφορούν αναστολείς των κινασών BRAF (π.χ. dabrafenib, vumerafinib) και MEK (π.χ. trametinib), οι οποίες φαίνεται να εμφανίζουν σημαντικά οφέλη στην αναστολή προόδου της νόσου, ειδικά επί συνδυασμού τους (π.χ. dabrafenib, trametinib). Για το λόγο αυτό, όλοι οι ασθενείς πλέον με διαγνωσμένο ATC, που δεν επιδέχεται χειρουργικής επέμβασης, συστήνονται προς γενετική βιοψία του όγκου τους ως προς το δείκτη BRAFV600E. Άλλες εγκεκριμένες θεραπείες μοριακής στόχευσης του καρκίνου του θυρεοειδούς αφορούν αναστολείς υποδοχέων με ενεργότητα κινάσης τυροσίνης (π.χ. sorafenib, lenvatinib, vandetanib), οι οποίοι ωστόσο εφαρμόζονται κυρίως εμπειρικά και χωρίς την ύπαρξη κάποιου σχετικού βιοδείκτη σε περιστατικά DTC και MTC. Σε επίπεδο έρευνας και κλινικής αξιολόγησης βρίσκονται επίσης και άλλες θεραπείες εξατομικευμένης θεραπείας καρκίνου του θυρεοειδούς, όπως μοριακή στόχευση του υποδοχέα EGFR και ανοσοθεραπεία τύπου immune checkpoint inhibitors (ICIs)(π.χ. anti-PD-L1 αντισώματα), κάποιες από τις οποίες έχουν δώσει υποσχόμενα αποτελέσματα, είτε μόνες τους, είτε συνδυαστικά (π.χ. ICIs + BRAF αναστολείς), και αναμένονται για έγκριση και εφαρμογή σε κλινικό επίπεδο τα επόμενα χρόνια.

• Το εργαστήριο μας είναι σε θέση να παρέχει μοριακό έλεγχο του δείκτη BRAF (εξόνια 11 και 15), σε περιστατικά ATC, με σκοπό την καθοδήγηση του θεράποντα ογκολόγου για καταλληλότητα εφαρμογής ή μη θεραπειών μοριακής στόχευσης με BRAF/MEK αναστολείς. Επίσης, σε περίπτωση μελλοντικής έγκρισης πρόσθετων μοριακών ή ανοσοθεραπευτικών μεθόδων έναντι του καρκίνου του θυρεοειδούς, υπάρχει πάντα η δυνατότητα εφαρμογής του πλέον εμπεριστατωμένου ελέγχου μοριακής αξιολόγηση καρκίνου μέσω της πλατφόρμας ForeSENTIA PAN-CANCER PLUS PANEL, με σκοπό την αξιολόγηση των αντίστοιχων βιοδεικτών (π.χ. MSI, TMB). Αναλυτικά, παρέχονται οι κάτωθι αναλύσεις:

• Δείγμα: καρκινικός ιστός μονιμοποιημένος σε παραφίνη ( BRAF, ForeSENTIA).

• Χρόνος απάντησης: 7-10 εργάσιμες ημέρες (γονίδιο BRAF), 25-30 εργάσιμες ημέρες (ForeSENTIA).